शलाका

Abstract

कहीं माणसै संपत्तीच्याजोरळावर प्रतिष्ठापात्रतात,कांहींसत्तेच्या प्रकाशांत चमकतांना दिसतात, आणि कांहृळी’ आपल्या सेवेमुळें पूजनीय बनतात. तिसऱ्या प्रकारच्या माणसांची संस्व्या अर्योतच फार अव्प असते. पूज्य साहेबरानद्देयांचींगणना तिसऱ्या प्रकारच्या लोकांत श्री. भाऊरुं हृळोते.‘पूज्य' विद्देप्षण मीं वुद्विपुरह्सर योजिलेहें'ऽ आहे. वयास वसले म्न्’ श्णजे साहृजिकच एखाद्याच्याचद्दल गौरवानै छिहृप्ळं लुंतित्राचक ण्याचां मोहृ अनावर होतो, परंतु तशांतला हा विचारपृर्हक्र वापरले आहे. स्वातंत्र्य विशैषणाची उघळपट्टी का;- भाग नसून मी तें विईंप्षण पृहँफाळीं कदाचिंतू माऊंच्या मी तें विशैषण वापरले देखील नसते'. सबंध बाचतींत समाज जेव्हां एखाद्या उदात्त व्यैयासळाटीं महृम्नू प्रय'प्न करावयास झालेला सज्ञ होतो, खळप्रचूत्तीव्या विरुद्ध युद्ध करण्यासाठी जनसागर खवळून उव्तोव्यावेळळी सर्वसाघाऱ्णपणें सतूप्नब्रूत्तींचा उरकाबँ पाहावयास मिळतो. सामान्य माणतेंदेस्वीळ _ल्या महामू सामाजिक प्रेरपेप्चीं सळाघनै हृळोण्यांत धन्यता मानतात. अहंतैचा त्यांना त्याक्षणी विसरपडतोआणिमामुळी स्वाथैमस्कोच्या अतीतहौऊनमोठमोंठळी’कर्मि त्यांच्या `त्ररण हातून पार पडतात. परंतु एक ऐतिहासिक कार्य पूर्ण होऊन वाता; संथझाले म्हणजे पुन्हांपूर्चत्रतूं रागळोमत्वा पूज्य अनुभव येऊं लागतो. भाऊसद्दित्र रानडे यांचा जीवनक्रम या दोन्ही प्रकारच्या अवस्थामच्ये अव्यंतजत्रळूनपळाहृण्याची संधि मला मिळाली. त्यांचं वावनवभ्शीसोनें अनुभवाच्या कसोटीवर सिद्ध झालेले आहे. आपल्या _जीवनामध्येत्यांनींकठोरक्तचिं फानकेले आहे.परंतुत्रहुसंख्य क्तींळळोकांव्याठिंकार्णीज्या जीवनांत नाहीत. र्जीमाणसै बिकृति त्याग निर्माणहोतातक्याबिकूतित्यांव्या कातळात तींफार अइंकारी असतात’.